Bệnh zona (hay bệnh giời leo) là một bệnh nhiễm trùng gây phát ban đau đớn. Bệnh có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên cơ thể, nhưng thường xuất hiện một bên của thân.

Bệnh zona có ảnh hưởng đến hệ thần kinh

Hầu như những người mắc bệnh zona đều có cảm giác đau rát, ngứa và xuất hiện các mụn nước, ban đỏ ở một bên cơ thể, dọc theo các dây thần kinh bị viêm. Nếu virus tấn công vào dây thần kinh ở trên mặt, các ban đỏ sẽ xuất hiện ở xung quanh mắt hay một bên mặt và cổ. Trong trường hợp virus tấn công vào dây thần kinh ở lồng ngực, các ban đỏ xuất hiện dưới dạng vệt hoặc dải ở phần thân một bên cơ thể. Đây là căn bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn. Sau khi bệnh zona khỏi, virus hoàn toàn không bị tiêu diệt mà sẽ tồn tại ở “trạng thái ngủ” trong các mô thần kinh. Bạn không bao giờ có thể loại bỏ hoàn toàn virus khỏi cơ thể. Khi sức đề kháng cơ thể yếu đi sẽ tạo cơ hội cho virus này hoạt động trở lại. Bạn có thể dùng các thuốc kháng virus để khỏi bệnh nhanh hơn.

Hiện đã có vắc xin phòng bệnh zona

Một loại vắc xin phòng bệnh zona có tên là Zostavax, được tìm ra vào năm 2006. Được nghiên cứu trên 39.000 người trưởng thành (trong đó có hơn một nửa trường hợp mắc bệnh trên 60 tuổi), loại vắc xin này có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc zona, thậm chí nó còn hiệu quả hơn trong việc làm giảm những cơn đau mạn tính. Tuy nhiên, theo số liệu của Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), chỉ khoảng 25% những người trưởng thành được tiêm vắc xin này mỗi năm.

Tiêm vắc xin cho những người lớn tuổi

Việc tiêm vắc xin phòng bệnh zona có khả năng bảo vệ cơ thể đến 90%. Tuy nhiên, virus vẫn nằm ẩn trong các rễ thần kinh và khi gặp cơ hội thuận lợi (hệ miễn dịch suy giảm, tuổi cao, sau phẫu thuật...) thì bệnh dễ dàng tái phát.

Vắc xin phòng bệnh không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ mắc zona. Những người đã được tiêm chủng ngừa vẫn có khả năng nhiễm virus từ người này sang người khác hoặc do virus thủy đậu tái phát. Tuy nhiên, khi đã tiêm chủng sẽ làm giảm mức độ nghiêm trọng, giảm nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian mắc bệnh.

 

Tiêm vắc xin phòng zona cho người già

Những người sau đây không nên tiêm vắc xin phòng bệnh zona

- Những người đã từng có phản ứng dị với neomycin, gelatin hoặc bất kỳ thành phần nào của vắc xin.

- Những người hệ thống miễn dịch suy yếu do HIV/AIDS hoặc bệnh bạch cầu.

- Những người đang điều trị bệnh lao.

- Những người đang phải sử dụng thuốc steroid, người đang hoá trị, xạ trị ung thư.

- Phụ nữ có kế hoạch hoặc đang mang thai.

- Những người trên 60 tuổi.

Dù rằng vắc xin phòng bệnh zona không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ tiềm ẩn nhưng đây là phương án tốt nhất giúp ngăn ngừa virus tái hoạt động. Ngoài tiêm vắc xin, mỗi người cần tránh tiếp xúc trực tiếp với mụn nước của bệnh nhân.

 

Hà My

 

Bình luận